« خانه مردم شناسی بومیان کیش »

شناسنامه خانه :

- مساحت :1200 متر             - تعداد اتاق ها : 15              - قدمت بنا : حدود 200سال

این منزل یکی از قدیمی ترین خانه های جزیره کیش با برخورداری از سبک معماری کاملا بومی است

صاحب اصلی خانه مرحوم حاج عبدالله بن شاهین شخصیت معروف و محبوب کیش در 80 سال گذشته ، تاجرمروارید و صاحب یکی از بزرگترین لنج های بادبانی آن زمان بود که به حرفه نجاری و گلافی ( لنج سازی ) نیز مهارت داشت و این منزل از سه نسل قبل از خود به ارث برده بود.

منزلت این خانه در بین بومیان :

این خانه برای بومیان نسل های گذشته کیش بویژه اهالی روستای تاریخی سفین قدیم منزلت و جایگاه ویژه ای دارد زیرا اغلب آنها مکتب خانه و فراگیری قرآن را در این خانه گذرانده اند، در واقع این خانه حکم مدرسه محله سفین دارد.

تبدیل به موزه :

به منظور معرفی تاریخ ، فرهنگ ، آداب و رسوم ، معیشت و صنایع دستی منحصر به فرد بومیان کیش ، این منزل پس از موافقت صاحب آن و اخذ مجوز لازم از سازمان منطقه آزاد کیش در فروردین ماه 1393 با هدف اشتغالزایی، مشارکت بومیان در بخش گردشگری و تحقق توسعه گردشگری پایدار برای جزیره کیش به خانه مردم شناسی بومیان کیش تبدیل گردید. تمامی اتاق ها و فضاهای خانه با حفظ معماری سنتی با استفاده از مصالح بومی بازسازی شد و سبک زندگی بومیان کیش در 80 سال پیش باززنده سازی شد.

ایده اکوموزه

ایده تبدیل خانه به موزه مردم شناسی به عنوان فاز اول اکوموزه سفین توسط آقای محمدجاسم پور نتیجه صاحب خانه بر اساس پایان نامه ایشان "اکوموزه و نقش آن در توسعه و گردشگری پایدار جزیره کیش" مطرح و با همکاری بازماندگان مرحوم و تعدادی از جوانان بومی اجرا گردید.

تشکر ویژه :

از حاج ابراهیم سالم حسینی تقدیر و تشکر می کنیم ، فردی که سالها با جان و دل مراقب این خانه بوده و با محافظت و تعمیر به موقع آن بزرگترین نقش در حفظ این میراث فرهنگی و بومی کیش داشته و با همراهی و همکاری در شکل گیری این موزه نقش اساسی داشته ، ایشان خانه و وسایل ارزشمند خود را در اختیار گذاشتند تا فرهنگ و تاریخ جزیره کیش زنده بماند ، جا دارد از این بزرگمرد وطن دوست تشکر و قدردانی کنیم

مصالح استفاده شده در ساخت خانه

سنگ مرجانی

باتوجه به اینکه جزیره کیش بستری مرجانی دارد ، این سنگ به وفور در جزیره یافت می شد و یا با خرد کردن صخره های بزرگ از سنگ آن جهت دیوار چینی و بنایی استفاده می کردند ، تمامی اتاق ها و دیوارهای این خانه از سنگ های مرجانی ساخته شده است .

گل

ملات اصلی استفاده شده در معماری بومی کیش گل است . این گل مخصوص جزیره بوده و رنگی سفید یا شیری دارد از قدرت چسبندگی بالایی برخوردار است .این گل در بعضی مناطق جزیره که محل ته نشین شدن گل و لای ناشی از بارندگی است وجود دارد به این محل ها « مطینه » گفته می شود بومیان منطقه سفین گل مصرفی خود را از مطینه نزدیک آبادی( جنوب روستا ) تامین می کردند و در ساخت و ساز از آن استفاده می کردند. فضای داخل اغلب اتاق های این خانه از همین گل است .

ساروج

ساروج ملات دیگر بومی جزیره کیش است که استحکام بسیار بالایی دارد و فراوری آن توسط بومیان انجام می شد ، بومیان با مخلوط کردن خاک آهک ، ماسه ، خاک رس و تکه های مرجانی کوچک با یکسری مواد دیگر ساروج را تهیه می کردند که استحکام آن بسیار زیاد بود ولی بعلت هزینه بالای فراوری آن خیلی از بومیان توانایی تهیه آن را نداشتند ، تنها در فضاهای مخصوصی از آن استفاده می کردند از جمله اتاق های ثروتمندان ، کف انبار خرما و حمام . این ملات در بیت العود ، حجله و کف چندول های این خانه استفاده شده است .

دعن

بومیان شاخه های نخل را به هم می بافتد و دعن درست می کردند . دعن مصارف زیادی در معماری و زندگی بومیان داشته ، آنها سقف خانه های خود را با دعن می پوشاندند و در ساخت سیم ( تخت خواب تابستانی ) ، عریش ( اتاقک تابستانی ) ، مظلله ( سایبان ) و غیره استفاده می کردند. سقف اغلب اتاق های این خانه از دعن پوشیده شده و در ساخت سیم و سایبان و سکو نیز استفاده شده .

چندل

ترکه چوب گرد و محکمی که بومیان آن را از شرق آفریقا می آوردند ، بسیار مقاوم و محکم بوده و در ساخت سقف و سیم و مظلله از آن استفاده می کردند . تقریبا سقف تمامی اتاق های این خانه و همچنین در ساخت سیم و سایبان نیز از چندل استفاده شده است.

منگور

حصیرهای مخصوصی که از چوب نی بافته می شد و بسیار مقاوم است معمولا این نوع حصیر ها از خارج جزیره تامین می کردند و در سقف اتاق ها از آن استفاده می کردند ، بعلت هزینه بالای تامین منگور ، تنها ثروتمندان جزیره از آن جهت مسقف کردن اتاق های خود استفاده می کردند. سقف چهار تا از اتاق های این خانه با منگور پوشانده شده است

یدع

بومیان تنه درخت نخل های شکسته را به چهار قسمت به صورت افقی برش می دادند و از آن در سقف خانه ها استفاده می کردند . کسانی که توانایی مالی تهیه چندل نداشتند از یدع جهت مسقف کردن خانه های خود استفاده می کردند . بعضی اتاق های این خانه مانند آشپزخانه از یدع جهت مسقف کردن استفاده شده است